25 december nadert snel, en daarmee arriveren ook de iconische beelden, kleuren en symbolen van Kerstmis! Kerstmannen verschijnen in etalages en advertenties, kerstbomen worden opgezet in huizen en op pleinen, en sterren, snoep en cadeaus versieren de huiskamers. Veel van deze kerstsymbolen nemen we als vanzelfsprekend aan en lijkt het alsof ze er altijd al waren. Echter, dat is niet altijd zo geweest: sommige kerstsymbolen zijn relatief nieuw en hebben weinig te maken met religieuze tradities, terwijl andere teruggaan tot de nacht van het jaar nul.
Hier volgt een overzicht van kerstsymbolen en -kleuren, waarbij we enkele interessante feiten over hun oorsprong en gebruik delen!
Symbolen van Kerstmis: de kerstman
De onbetwiste koning van de kerstsymbolen is natuurlijk de kerstman! Deze gezellige, bebaarde oude man in zijn rode pak die cadeaus uitdeelt, lijkt er altijd geweest te zijn, maar wist je dat hij waarschijnlijk een van de nieuwste kerstsymbolen is?
Hij verscheen in zijn huidige bekende vorm ongeveer honderd jaar geleden. Rond 1910 in de Verenigde Staten begonnen sommige frisdrankmerken de kerstman te gebruiken in hun kerstreclames. In een cartoon uit 1915, gepubliceerd in een San Francisco krant, verscheen dit kerstsymbool voor het eerst met een lading White Rock mineraalwater tussen zijn cadeaus. Daarna volgden de iconische en onvergetelijke Coca-Cola advertenties in de jaren 1930, waardoor de kerstman wereldwijd bekend werd.
Een laatste weetje over dit beroemde kerstsymbool: een van de eersten die de kerstman beschreef zoals we hem nu kennen, tijdens zijn klassieke slee-rit over de stad om cadeaus uit te delen (hoewel de kerstman er destijds anders uitzag en anders gekleed was), was de Amerikaanse schrijver Washington Irving in een verhaal uit 1809. Dezelfde schrijver bedacht ook de griezelige ruiter zonder hoofd uit ‘The Mystery of Sleepy Hollow’.
Symbolen van Kerstmis: de kerstboom
Ook de kerstboom behoort tot de lijst van kerstsymbolen! De traditie om met Kerstmis een boom te versieren met versieringen en snoepjes zou in Duitsland zijn ontstaan. Volgens een legende besloten de bakkers van Freiburg in 1419 om appels, wafels, peperkoek en ander snoep aan een boom te hangen, met het idee dat kinderen deze niet mochten aanraken tot Oudejaarsavond. De eerste persoon die echter kaarsen in de boom hing, zou Maarten Luther zijn geweest, geïnspireerd door de heldere sterrennachten in de Duitse bossen.
Dit kerstsymbool is omhuld in legendes, maar het is bekend dat de export van kerstbomen veel waarde heeft! In Europa zijn Duitsland, Frankrijk en Denemarken de grootste producenten van kerstbomen, en is de Canadese provincie Nova Scotia verreweg de grootste exporteur van kerstbomen naar Amerika.
Nog een opmerking over het groenste kerstsymbool: een plastic boom is alleen ecologisch duurzamer dan een echte als je hem minimaal 20 jaar gebruikt.
Kleuren van Kerstmis: Rood, groen en goud
Rood, groen en goud zijn onmiskenbaar de kerstkleuren! Geen enkele kaart of decoratie is zonder ten minste een van deze kleuren en als we ze samen zien, roepen ze onmiddellijk een warme kerstsfeer op.
Is daar een reden voor? Net als elk ander kerstsymbool hebben ook de kerstkleuren een lange traditie
. Rood staat voor het bloed van Christus, vitaliteit en koninklijkheid en is de prominente kerstkleur.
Groen staat voor leven en hoop en is te zien in symbolen zoals de altijdgroene kerstboom.
Goud vertegenwoordigt licht, rijkdom, soevereiniteit en opnieuw, koninklijkheid, en is wellicht de meest traditionele kerstkleur.
Symbolen van Kerstmis: Geschenken
Wat zou Kerstmis zijn zonder cadeaus? Van alle kerstsymbolen is dit waarschijnlijk het symbool dat vandaag de dag het meest verbonden is met de consumptiemaatschappij en het minst met religieuze traditie, maar het is toch een onmisbaar element van onze lijst met kerstsymbolen.
Er wordt gezegd dat de traditie van cadeaus geven teruggaat tot het jaar nul, ter herinnering aan de geschenken die de Wijzen aan Christus brachten. Het glinsterende inpakpapier dat we tegenwoordig gebruiken, heeft echter een modernere oorsprong. In 1917, toen de winkel van de gebroeders Hall in Kansas City door zijn voorraad rode, groene en gouden stof heen raakte die destijds werd gebruikt om cadeaus in te pakken, begonnen zij decoratief, glinsterend papier uit Frankrijk te gebruiken, dat oorspronkelijk voor het versieren van brieven bedoeld was. Ze verkochten het voor 10 cent per vel, en het jaar daarop voor 25 cent per vel. Het resultaat? Tegenwoordig is de inpakpapierindustrie in de Verenigde Staten ongeveer 3,2 miljard dollar waard.
Het grootste kerstcadeau dat ooit gegeven werd zonder papier en lint? Dat is het Vrijheidsbeeld, door de Fransen aan de Amerikanen gegeven met Kerstmis 1886: een cadeau van maar liefst 225 ton dat tot op de dag van vandaag ongeëvenaard is!
Ben jij al klaar voor deze Kerstmis? Aan welke kerstsymbolen en -kleuren ben jij het meest gehecht?