Voor diverse professionele toepassingen bestaan er talrijke printtechnieken die continu worden verfijnd, vernieuwd en verbeterd. Dit loopt uiteen van offset printing tot digitale druk, zeefdruk en het gebruik van zelfklevende vinyl.
Printen kan echter ook puur dienen als een experimentele bezigheid, een manier om de tijd te verbeiden en unieke werken te scheppen. Deze hebben misschien niet de precisie en consistentie van professioneel geproduceerde prints, maar kunnen desondanks interessante eigenschappen bezitten.
In dit overzicht belichten we twee fundamenteel ongelijke methoden, linosnijden en solventtransfers, die beide eenvoudig thuis uit te voeren zijn, snel en zonder grote kosten.
Linosnijden
Linoleumsnede is een vorm van reliëfdruk waarbij een linoleumblok (ook bekend als adigraf) wordt gebruikt, zoals de benaming suggereert. Deze methode deelt basisprincipes met houtsnede, maar door de zachtheid en eenvoud van bewerking van linoleum, is het toegankelijk voor een breder publiek, inclusief scholieren en hobbyisten.
Benodigdheden
- Linoleum
- Snijgereedschap
- Tekengerei, doorslagpapier (optioneel)
- Drukrol
- Keukendoek of houten lepel, bakpapier (optioneel)
- Hoogdruktinkt
- Glasplaat
- Papier
Het Linosnijproces
1.Ontwerp
Maak een ontwerp direct op het linoleum met potlood of gebruik doorslagpapier om een tekening over te brengen. Denk eraan dat het uiteindelijke resultaat gespiegeld zal zijn.
2.Uitsnijden
Snijd voorzichtig met een V-vormig snijgereedschap net buiten de lijnen van je ontwerp om verwondingen te voorkomen. Dit helpt om de contouren duidelijk en scherp af te drukken. Alles wat weggesneden wordt, verschijnt niet in de afdruk.
3.Achtergrond
Verwijder de achtergrond van het linoleumblok volledig als deze wit moet blijven. Gebruik een breed U-vormig gereedschap om efficiënt grote stukken linoleum te verwijderen, zonder te diep te snijden.
4.Proefprint
Gebruik eventueel een registerblad voor precisie. Breng inkt aan op een glasplaat, rol het uit totdat het soepel verspreidt zonder lijnen of strepen.
5.Drukken
Breng de inkt over op het linoleum en leg het papier erop. Bedek met bakpapier en wrijf stevig met een lepel of doek om de afdruk over te brengen.
6.Schoonmaken
Reinig de linoleumplaat met een vochtige doek om deze opnieuw te kunnen gebruiken. Vermijd onderdompeling in water om vervorming te voorkomen.
Solventtransfer
Deze minder bekende druktechniek maakt het mogelijk afbeeldingen van papier naar bijna elk oppervlak over te brengen. Hiervoor kunnen verschillende oplosmiddelen worden gebruikt, waaronder nitroverdunner, met als voorwaarde dat het volgende proces wordt gevolgd.
Benodigdheden
- Laserafdruk op papier
- Doeloppervlak (papier, hout, steen, etc.)
- Nitroverdunner of ander geschikt oplosmiddel
- Beschermingsmiddelen zoals handschoenen en masker
- Katoenen doekjes
Veiligheidsmaatregelen
Voer deze techniek uit in een goed geventileerde ruimte of buiten, met de nodige bescherming om direct contact of inademing van de oplosmiddelen te vermijden.
Het Transferproces
1.Voorbereiding
Print de afbeelding met een laserprinter op dun, glad papier. De afbeelding dient gespiegeld te zijn voor correcte overdracht. Alleen laserprints werken voor deze techniek.
2.Transfer
Leg de afdruk met de bedrukte kant naar beneden op het gewenste oppervlak. Wrijf met een doekje gedrenkt in het oplosmiddel over de achterkant totdat de afbeelding is overgedragen.
Deze technieken, hoewel zeer verschillend qua aanpak en vereiste vaardigheden, bieden beide een breed scala aan experimentele mogelijkheden. Linosnijden vraagt meer fijnmotorische vaardigheden, terwijl solventtransfer een meer technische en proefondervindelijke methode is, vooral interessant voor toepassingen op hout of steen. Beide methoden nodigen uit tot exploratie en aanpassing aan persoonlijke projecten.