Een bekend Zweeds meubelconcern kwam jaren terug met het idee voor het creëren van een catalogus waarin hun producten werden getoond om toekomstige kopers een duidelijk beeld te geven van wat elk item te bieden had. Deze catalogus werd oorspronkelijk verkocht bij krantenstands en later, met de uitbreiding van distributiekanalen, gratis verspreid en zelfs thuisbezorgd. De catalogus was begeerd omdat hij advies gaf over optimale huisinrichting en hele families inspireerde met het vooruitzicht op betaalbare meubelstukken.
Deze catalogus is breed bekend en door velen doorgebladerd. Het is herkenbaar als een catalogus door de productcodes naast de productnamen. Een catalogus wordt in essentie pas echt nuttig wanneer hij alle essentiële informatie over elk product bevat, niet alleen voor de consument, maar ook voor personeel zoals magazijn- en expeditiemedewerkers: de productcode, afbeelding, afmetingen, prijs en een korte beschrijving.
Dit vormt de kern van wat een catalogus biedt: producten en hun details.
Een catalogus vertelt niet zozeer het verhaal van een onderneming (dat wordt kort besproken binnen het bedrijf zelf), maar presenteert eerder wat het bedrijf maakt op een zo duidelijk en eenvoudige manier om de aankoopbeslissing te vereenvoudigen (door zowel individuele consumenten, distributeurs als vertegenwoordigers).
HOE EEN EFFECTIEVE CATALOGUS TE CREËREN?
Catalogi bevatten doorgaans veel pagina’s vanwege de hoeveelheid producten. Het woord ‘catalogus’ komt direct uit het Grieks en betekent letterlijk ‘lijst’. Zo’n lijst is onmisbaar wanneer er veel items zijn om weer te geven.
Fysiek gezien lijken catalogi vaak op boeken of magazines. Afhankelijk van de hoeveelheid pagina’s kunnen ze gelijmd of genaaid zijn.
De grootte van de pagina’s varieert op basis van de industrie en hoe het bedrijf zichzelf wenst te presenteren.
Catalogi binnen specifieke sectoren (zoals industriële of commerciële machines) kenmerken zich vaak door simpele afbeeldingen en standaardformaten zoals A4. Producenten en handelaren in luxegoederen prefereren soms vierkante of kleinere formaten, wat typisch is voor sieraden en horloges.
Ambities die neigen naar design en een bepaalde esthetische verfijning kunnen leiden tot ongebruikelijke formaten, stevige (soms harde) kaften, speciale lakken en reliëfdruk. Dit zien we terug in bijvoorbeeld de meubel- en interieurdesignsector, evenals in keramiek.
Voor wie een catalogus overweegt, is het raadzaam om te onderzoeken wat concurrenten en bedrijven in vergelijkbare sectoren internationaal doen. Vervolgens kan besloten worden of er wordt geconformeerd aan de standaard of dat er geëxperimenteerd wordt met nieuwe oplossingen om op te vallen.
De catalogus dient meerdere doeleinden: het presenteren van producten op beurzen, maar ook in winkels (fysiek of online); het wordt gebruikt door verkopers of door kopers die het meermaals doorbladeren. Afhankelijk van het doel waarvoor de catalogus wordt gebruikt, dienen verschillende grafische ontwerpen overwogen te worden.
GRAFISCH ONTWERP EN LAY-OUT: IS CREATIVITEIT MOGELIJK IN EEN CATALOGUS?
De catalogus moet essentiële functies vervullen: het snel kunnen opzoeken van productinformatie en het behouden van overzicht bij een grote hoeveelheid gegevens. Daarom zijn de meeste catalogi gestructureerd in tabellen, met in elke rij een product (soms met een kleine afbeelding), gevolgd door codes, omschrijvingen en specificaties.
Bij het bepalen van het grafisch ontwerp voor elke catalogus moet rekening worden gehouden met:
- de hoeveelheid producten die getoond moeten worden: het ontwerp varieert aanzienlijk als er veel producten op één pagina moeten worden getoond of slechts één;
- de kwaliteit en het belang van productfoto’s: grotere foto’s voor een prominente weergave, kleinere voor slechts een visuele beschrijving;
- de productsector: het analyseren van catalogi van andere bedrijven in dezelfde sector kan helpen bepalen hoe je jezelf positioneert, door het gebruik van geschikte afbeeldingen.
Het doorbreken van het standaardformaat in een catalogus die gemakkelijk te gebruiken moet zijn voor degenen die ermee werken is uitdagend, maar haalbaar.
Kleuren kunnen worden ingezet om verschillende productcategorieën te onderscheiden, mogelijk met symbolen of kleine geometrische figuren.
Het lay-outrooster kan dynamisch zijn en binnen dezelfde catalogus variëren zonder de leesbaarheid te schaden: door bijvoorbeeld regelmatig de plaatsing van grote en kleine foto’s af te wisselen.
Een andere manier om een catalogus visueel aantrekkelijker te maken, is door aandacht te besteden aan de sectie-intropagina’s, aangezien een catalogus waarschijnlijk in secties wordt ingedeeld. Op deze pagina’s kan grafisch onderzoek worden geconcentreerd door te werken met gekleurde achtergronden, lettertypes, titels, symbolen, afbeeldingen, alsof elke introductiepagina een soort cover is.
Het inzetten van infographics om de sterke punten van producten uit te lichten of het gebruik van een infographic lay-out waarbij productfoto’s centraal staan in een losser rooster van codes en specificaties, kan ook de grafische aantrekkingskracht van een catalogus verhogen.
PRODUCTFOTO’S: CONTINUÏTEIT OF GEVARIEERDE SETTINGS?
Het grote vraagstuk voor elke catalogusontwerper zijn de foto’s die de klant zal aanleveren. Ook voor het bedrijf dat klant is, speelt de vraag of alle benodigde foto’s beschikbaar zijn, of dat er nieuwe productfoto’s gemaakt moeten worden en op welke wijze.
De foto’s dienen consistent te zijn in hoe de producten worden weergegeven: positie, belichting en eventuele achtergronden.
In de mode-industrie moet men kiezen tussen het fotograferen van kleding op modellen of niet. Voor de meubelindustrie is de keuze tussen het gebruiken van sfeerfoto’s (zoals Ikea of Maison Du Monde) en het plaatsen ervan met mensen om een realistisch en geloofwaardig beeldverhaal te creëren (zoals Ikea doet, in tegenstelling tot Maison Du Monde); beslissen of er aan het einde van de catalogus een samenvatting wordt toegevoegd van elk getoond product (foto’s plus specificaties), zoals Maison Du Monde doet en Ikea niet.
Cruciaal, en niet vanzelfsprekend, is de kwaliteit van de foto’s: deze moet uiteraard hoog zijn en vooral consistent, d.w.z. alle beelden moeten dezelfde kwaliteit en uitstraling hebben. Als sommige foto’s goed en andere slecht zijn gefotografeerd, ondermijnt dit het succes van de catalogus. Het is aan te raden een fotograaf in te schakelen om in dezelfde periode foto’s van alle producten te maken voor uniformiteit.
CONCLUSIES
De catalogus is een essentieel instrument voor elk bedrijf dat zijn kracht vindt in de verkoop of productie van goederen. Het kan dienen als een B2B- of B2C-tool, zowel intern als extern gebruikt worden, en functioneren als verkoop- of presentatiemiddel, gebruikt door groothandelaren of door individuele consumenten die één product kopen.
Daarom moet het veelzijdig zijn en ontworpen om snel aan deze behoeften te voldoen. De wijze waarop de
catalogus is vervaardigd zegt veel over het bedrijf, meer dan welk ander communicatiemiddel dan ook: de catalogus vertegenwoordigt de daadwerkelijke activiteiten van het bedrijf, verder dan promotieteksten, reclameboodschappen en het bedrijfsverhaal.
Het ontwerp van een catalogus onthult veel over hoe een onderneming functioneert en is georganiseerd: het is vergelijkbaar met een rondleiding door de kantoren, magazijnen en productiefaciliteiten.
Goede bedrijven kunnen ondermaatse catalogi hebben, maar ongeorganiseerde, inefficiënte en rommelige bedrijven zullen zelden overtuigende catalogi produceren.