Hij is pas 26 jaar oud, maar is al negen jaar tatoeëerder. Het was genoeg voor de tiener Emerson Ventura om één keer een tattoo studio binnen te gaan in zijn geboorteland Brazilië om zich meteen te realiseren dat dit zijn pad was, zijn ware modus vivendi. En vanaf dat moment, met een achtergrond als graffitikunstenaar, begon hij dwangmatig te tekenen tot hij 17 was, toen hij het woord ‘veganist’ tatoeëerde op een vriend die zichzelf had uitgeleend als proefkonijn. “Mijn handen trilden”, herinnert hij zich.
Momenteel werkt Emerson bij de prestigieuze Family Art Tattoo studio in Barcelona, waar hij spectaculaire tatoeages creëert in een stijl met Tibetaanse invloeden. Kiezen voor een tatoeage is zeker geen triviale daad: voor degenen die ervoor kiezen, zullen de symbolen, tekeningen en letters op de huid hen voor altijd herinneren aan een persoon, een familielid, een vriend, maar ook aan een markant moment in hun leven.
Als het om letters gaat, is het niet alleen belangrijk om aan het woord of de boodschap zelf te denken, maar ook aan de zorg voor typografische esthetiek. Oosterse, gotische, Arabische, kalligrafische lettertypes, geometrische vormen, versieringen en zelfs Romeinse cijfers: het is een feit dat vorm, dikte, grootte en kleur allemaal belangrijke aspecten zijn om af te wegen wanneer je beslist om een tatoeage te laten zetten omdat ze de huid kunnen transformeren in een waar kunstwerk.
Het hoeft geen betoog dat het internet een onuitputtelijke bron van typografische inspiratie voor een tatoeage kan zijn. Neem maar eens een kijkje op pagina’s zoals Dafont of Conversordeletras, waar de gebruiker verwend wordt met een keuze uit duizenden lettertypes gerangschikt volgens stijl. Zodra de stijl is geselecteerd, kan men het woord of de zin intypen die getatoeëerd moet worden en de grootte selecteren om een concreet idee te krijgen van het resultaat. Deze pagina’s zijn gratis, maar voor wie wil bijdragen aan het harde werk van de ontwerpers, zijn er ook opties zoals MyFont, waar je lettertypes tegen een bescheiden prijs kunt downloaden, en 1001 Free Fonts, waar je een donatie kunt doen. De derde oplossing is het inhuren van een ervaren tatoeage letterontwerper – hoewel in werkelijkheid elke kalligrafie en handschrift prima is zolang het de basis esthetische normen respecteert.
Jezelf presenteren in een tattoo studio met een reeds geïdentificeerde typografische stijl is de eerste fase, maar het lijdt geen twijfel dat de ervaring van de tatoeëerder degene is die ons het beste kan adviseren om de tweede fase in te gaan. “Ik stel altijd mijn eigen belettering voor omdat ik van kalligrafie houd. Er zijn echter klanten die met een specifiek lettertype in gedachten komen. Ze vragen me om typemachinelettertypes of om het handschrift van een familielid na te maken – dan zorg ik er altijd voor dat ik een bepaalde esthetische consistentie volg,” legt Emerson uit. Zijn handschrift is een klassiek cursieve stijl; hij bevestigt dat dit ook de populairste stijl van het moment is. Welke keuze je ook maakt, Emerson raadt altijd aan om een minimale grootte aan te houden, omdat je na verloop van tijd het risico loopt dat de tattoo niet meer dan een donkere vlek wordt. En let op: spelfouten die voor altijd littekens op het lichaam zouden achterlaten zijn niet toegestaan.
Zodra de typografie en het te tatoeëren lichaamsdeel zijn overeengekomen, is het tijd om het ontwerp uit te printen, het door de computer te halen voor retouchering en het vervolgens met inkt en pigmenten op de huid over te trekken. Ondanks de vooruitgang in detechnologie – tatoeagegereedschap is veel preciezer en de beschikbare materialen zijn van geweldige kwaliteit – lijkt het met de hand tekenen op een ‘canvas’ (en in dit geval, op het grootste orgaan van het menselijk lichaam, de huid) ‘misschien gemakkelijk, maar dat is het niet. Zelfs het perfect tekenen van één lijn vereist een grote beheersing van de techniek’. Het hanteren van een trillend instrument, het berekenen van ruimtes tot op de millimeter, behendig en precies zijn om de kleurstof niet te vervagen zijn dan allemaal onmisbare vaardigheden. “Je moet met veel dingen tegelijk omgaan. Het is net als leren autorijden: in het begin is het stressvol, maar na een tijdje wordt het een bijna mechanische handeling,” legt de Braziliaanse tatoeëerder uit.
Mechanisch of niet, één ding is zeker: als we naar het resultaat kijken, kunnen we niet anders dan verbaasd zijn en de vaardigheid bewonderen van de tatoeëerders die woorden en berichten vormgeven die voorbestemd zijn om een eeuwigheid mee te gaan, als grote kleine kunstwerken op de huid.